Over A.L. Snijders en L.H. Wiener

John Zwart schreef een terugblik op zijn kennismaking met de op 7 juni overleden schrijver A.L. Snijders en hoe die liep via de schrijver L.H. Wiener. Snijders woonde niet in Amsterdam, maar is er wel geboren.

Het is een gave om in een korte tekst een verhaal te vertellen. Ik bedoel een complete verhandeling met een kop en een staart. Goede columnisten hebben die gave, Simon Carmiggelt was er zo een. Is een column al literatuur?
Nescio’s dagboekfragmenten las ik graag. Als de ”kronkels” uit de Amsterdamse kroegen van Carmiggelt al bijna literatuur waren, de wandelingen van Nescio waren dat zeker.

Toch moet ik bekennen dat ik de andere schrijvers van korte verhalen nooit zo gevolgd heb, wellicht was ik teveel geobsedeerd door de poëzie. Ik herinner me een uitspraak van dichter C.O. Jellema bij een lezing te Harderwijk in 2001, waarbij proza ter sprake kwam: waarom zou je nog moeite doen om met een dik boek te worstelen als in een goed gedicht alles van betekenis staat? Ik was geneigd hem bij te vallen. Immers: dichten is schrappen, hoeveel overbodige woorden staan in even zovele wijdlopige teksten afgedrukt…

Wiener

Ik moet erkennen: tot voor tien jaar had ik nog niet van A L Snijders gehoord. Hij kwam op mijn pad door een lezing van L.H.Wiener (Amsterdam 1945) in 2011, toen deze ”Sjanghai Massage” presenteerde. Een boek(je), geen roman maar feitelijk een essay, een kort verhaal, prikkelend en humoristisch. Wiener, ik maakte kennis met hem in Haarlem, schreef al heel lang, hij begon als 21-jarige in 1966 met inzendingen in het blad Tirade, maar werd al meer dan 30 jaar genegeerd door de uitgevers. Tot zijn teleurstelling, in die tijd liet hij zelf een reeks van verhalen in kleine oplage, vaak genummerd en gesigneerd, het levenslicht zien. Hij had inmiddels een contact met de wél succesvolle A.L. Snijders opgebouwd en kreeg daaruit veel inspiratie.

Onnozele indruk

Wiener moet wel een heel onnozele indruk van mij hebben gekregen omdat ik Snijders (nog) niet kende… De aansprekende Snijders / leraar Nederlands Müller was in contrast met zijn populariteit geen ‘strever’, hij betreurde het niet nooit de energie voor een kloeke roman te hebben opgebracht. Zijn debuut was betrekkelijk laat, als 55 jarige columnist in Het Parool in 1992. In die tijd was ik abonnee van het Nieuwsblad van het Noorden, wellicht heb ik hem daardoor gemist.Maar door zijn volgeling Wiener werd dat de laatste tien jaar anders, er groeide bewondering voor de ZKV’s (het zeer korte verhaal) zoals Snijders zijn ”uitvinding” van voorkeur noemde.

De Avonden

In de twee jaar vanaf 2011 luisterde ik met plezier naar hem in ‘De Avonden’. Jammer dat het programma in 2013 stopte. Zijn laatste bundel ‘Tat Tvam Asi’, uitgegeven door AfdH 2021, presenteerde hij nog met een Boekenweektour langs allerlei boekhandels, die hij afsloot met zijn dood. Een bescheiden man nog steeds: ”ik schrijf in de eerste plaats voor mezelf”, ”ik leef aan de rand van de wereld”, ”het kalm glijden van de boot”, ”ik ben een luxe paard, ik schrijf een half uurtje per dag”.

In de documentaire film die de VPRO van hem bracht, leerden we Snijders/ meneer Müller kennen als een vriendelijke toegankelijke eenvoudige man, nog oprecht verbaasd dat hem in 2010 de Constantijn Huygensprijs was toegekend, een man die zonder twijfel een geliefde leraar Nederlands zal zijn geweest.

15Jij en 14 anderen1 opmerkingLeukOpmerking plaatsenDelen

* Laatste revisie op 10 juni 2021 door Redactie AC