Sinds 2003 woon ik op de Kadijken. Als ik ergens heen moest met de trein ging de wandeling altijd langs Arcam, langs Nemo, langs het Chinese restaurant naar CS. Een leuke route over het Oosterdokseiland. Dat Oosterdokseiland is in die tijd behoorlijk veranderd. Het enorm grote gebouw van de Post werd voor het grootste deel afgebroken. De tijd was voorbij dat je in het weekend nog even je artikel bij het postkantoor kon inleveren. Er bleef nog één deel over waar in 2004 het Stedelijk Museum een tijdelijk onderkomen kreeg: Post CS. Het leuke van Post CS was dat er bovenin op het dak een prachtig uitzicht op het Oosterdok en Amsterdam was. Je kon er de bouwwerkzaamheden volgen aan de OBA en het Conservatorium en je kon er in Club 11 een drankje drinken.
Het boek Oosterdok
Ik kom hierop door het boek Oosterdok dat onlangs bij de WalburgPers verscheen. Het boek beschrijft in het eerste deel – Geschiedenis van het Oosterdok – uitgebreid de – eh – geschiedenis van het Oosterdok. Een hoofdstuk uit dat deel heet Van zeehaven tot stadswater en dat geeft goed aan wat er uiteindelijk van dat Oosterdok is geworden. Eerst een haven voor heel veel schepen, nu kun je er zwemmen bij het Marineterrein. Het boek is fraai geïllustreerd met afbeeldingen van schilderijen uit Het Scheepvaartmuseum en o.a. foto’s van Jacob Olie.
Museumhaven
Naast die geschiedenis van het Oosterdok zijn er nog twee andere delen: Een goed bewaard geheim (over de Museumhaven aan de zijkant van de ingang van de IJ-tunnel) en een deel over de Dynamiek van het Dok (over de veranderingen van de laatste 20 jaar). Die Museumhaven werd er stiekem opgericht, op een verlaten stuk naast de ingang van de IJ-tunnel. Nu is dat stuk helemaal niet meer verlaten, want bovenop die ingang van de IJ-tunnel kwam natuurlijk het prachtige gebouw van Nemo. De museumhaven een goed bewaard geheim? Misschien… Je kunt er onderweg naar Nemo, naar de bibliotheek of het Centraal Station gehaast langslopen. Kijk even wat beter naar die schepen: mooi gerestaureerd bepalen ze met hun hoge masten het beeld aan deze kant van het Oosterdok.
Het dynamische Dok
Het laatste deel De Dynamiek van het Dok vond ik zelf het meest interessant, waarschijnlijk omdat ik die veranderingen voor deel zelf heb meegemaakt. De bouw van de bibliotheek, van het Conservatorium en nu natuurlijk het reusachtige gebouw van Booking.com dat steeds meer gestalte krijgt op de kop van het Oosterdokseiland. Dat laatste deel van het boek (ook het kortste deel) is geschreven door Maarten Kloos, architect en medeoprichter van Arcam. Hij speculeert over de toekomst van dat Oosterdok. Wat gaat er gebeuren met de kop van de Dijksgracht, waar nu Hannekes Boom zit? De informele sfeer op die Dijksgracht verdiend bescherming, schrijft hij. Wat moet er gebeuren met het verkeersriool de Prins Hendrikkade? Hoe zal het gaan met de verkeersdrukte nu het verkeer richting de Kattenburgerstraat wordt geleid? En hoe gaat Nemo uitbreiden?
Ik vond het een erg leuk boek om te lezen en te bekijken. Het inspireerde me om mijn eigen fotoarchief te doorzoeken, op zoek naar foto’s die ik de afgelopen 17 jaar in de omgeving van het Oosterdok heb gemaakt. Foto’s vanaf het dak van Post CS, van de afbraak van dat restje postkantoor (waarover Maarten Kloos schrijft dat het zonde is dat het werd afgebroken) en van het bouwen van de ODE-brug. De foto’s vind je als illustraties van deze blogpost. Het boek is te bestellen bij de uitgever (De WalburgPers) en natuurlijk te koop bij jouw favoriete boekhandelaar.
- Oosterdok, verhalen van een Amsterdamse haven - 29 september 2020