Gastauteur: Michael Minneboo.
Het is vaak een gezellige boel in het schildersatelier aan de Brouwersgracht 222 hs. Tien dagdelen per week komen hier mensen met afasie om te tekenen, schilderen en te boetseren onder begeleiding van een kunstenaar. Er wordt vaak gelachen, al vereist de communicatie wat geduld, want alle deelnemers komen in meer of mindere mate moeilijk uit hun woorden.
Taalstoornis
Afasie is een taalstoornis waardoor iemand bijvoorbeeld moeite heeft met lezen, schrijven, spreken of met begrijpen van wat er gezegd wordt. Deze taalstoornis wordt veroorzaakt door niet-aangeboren hersenletsel. Zo’n 30.000 Nederlanders leven hiermee. Stichting Marline Fritzius geeft afatici de kans om zich beeldend te uiten. De sessies zijn kosteloos voor de deelnemers en niet-therapeutisch; vooral het sociale aspect is belangrijk. Wanneer iemand door het hersenletsel deels verlamd is geraakt, wordt geleerd met de linkerhand te werken.
Iedere deelnemer werkt op zijn eigen niveau. De een als amateur, de ander als een kunstenaar met veel ervaring. Het werk dat in het atelier wordt gemaakt is daardoor heel uiteenlopend.
Mannetjes
Betty is een van de deelnemers. Ze komt alweer ruim twaalf jaar elke week in het atelier om te boetseren en om mooie mozaïeken te maken. Ze zit in de vrijdagochtendgroep van begeleidend kunstenaar Janko. ‘Ik kom hier graag om mensen te ontmoeten. Ook al kunnen ze niet altijd zo veel praten, het is hier hartstikke gezellig,’ zegt Betty terwijl ze een nieuw mannetje boetseert. ‘Ik maak graag poppetjes, mannetjes en vrouwtjes. Maar ik heb ook wel dieren gemaakt. Wat ik maak moet herkenbaar zijn, ik wil niet zomaar iets verzinnen. Janko vind ik een goede begeleider. Ik heb moeite met het boetseren van de handen, dus dan geeft hij goede tips. Bijvoorbeeld dat ik de handen ook in de zakken van het mannetje kan steken, dan hoef ik ze niet te maken.’
Geëxposeerd
Naast het atelier aan de Brouwersgracht zijn in het land vijftien andere locaties met dit soort afasie-ateliers, die door een financiële bijdrage van de stichting mede mogelijk worden maakt. Binnenkort komt er een in Breda bij.
De gemaakte kunstwerken van alle ateliers worden online gepubliceerd op de website van de stichting en op sociale media. Ook worden er exposities georganiseerd. Dit jaar bijvoorbeeld nog in fysiotherapiepraktijk De Gouden Reael in de Jordaan. En wie bij huisartsenpraktijk Lindendokters in het raam kijkt, ziet allerlei geboetseerde werken tentoongesteld staan.
Expositie in de Gouden Reael
Marline Fritzius
De stichting is vernoemd naar haar oprichter. Marline Fritzius (1936 – 2006) was een kunstenares en actrice die op 40-jarige leeftijd na een operatie afasie kreeg. Een donkere periode volgde, maar toen Marline weer ging schilderen kreeg haar leven weer zin. Ze merkte hoe stimulerend het was om in beeld te denken en te werken. Daarom richtte Marline de stichting op, zodat lotgenoten ook een plek hadden om te schilderen en te boetseren. Het prille begin van het atelier maakte ze nog mee, maar helaas overleed Marline twee weken voor de officiële opening in 2006.
Wie meer wil weten of wie zich wil aanmelden voor een van de afasie-ateliers kan terecht op www.stichtingmarlinefritzius.nl.
* Laatste revisie op 6 september 2022 door Redactie AC