Wanneer bent u voor het laatst bijna van uw sokken gereden door één of ander voertuig dat u niet aan hoorde komen? In het huidige straatbeeld zal dat vermoedelijk al even geleden zijn, maar de kans dat dit in de toekomst vaker gaat gebeuren is levensgroot. Dat heeft natuurlijk alles te maken met de opkomst van de elektrische auto, de elektrische scooter en allerlei andere contrapties waar men de verbrandingsmotor uit heeft gesloopt ten behoeve van het milieu en de bestrijding van geluidsoverlast.

Jarenlang hebben we lopen mekkeren over alle verkeersherrie om ons heen: brommers met lekkende uitlaten, optrekkende motoren, Civic’jes met sportpotjes, vijfliters met teveel testosteron achter het stuur, luidruchtig dieselende vrachtwagen en touringcars, allemaal lawaaimachines die een goed gesprek in de binnenstad vrijwel onmogelijk maken. En nu daar verandering in komt door de komst van stille, elektrische alternatieven is het ineens óók weer niet goed.

Ringtone voor auto’s

Amsterdammers groeien op met het idee in het verkeer niet alleen op hun zicht te vertrouwen, maar vooral ook op het gehoor. Ze zijn geconditioneerd om bij het oversteken onbewust te reageren op het geluid van naderend gevaar. Dan moet dat gevaar natuurlijk wel geluid maken en dat gebeurt dus steeds minder, waardoor menig overstekende Amsterdammer al een keer op de motorkap van een Tesla of de warmhoudbox van een pizzabezorger is beland.

Maar niet alleen de Amsterdamse voetgangers maken zich zorgen. Ook docenten van basisscholen trekken aan de bel omdat kinderen tijdens de verkeerslessen leren dat hun gehoor in het verkeer een belangrijke partner is. Over mensen met een visuele beperking hoeven we het niet te hebben. Al die partijen vinden hun gelijk in de cijfers die een sterk groeiend aandeel van elektrische voertuigen laten zien bij ongevallen die op lagere snelheid plaatsvinden.

Sinds vorig jaar moeten alle nieuwe elektrische auto’s verplicht geluid maken bij een snelheid van minder dan 20 kilometer per uur, maar ook als ze achteruit rijden. Maar wat voor geluid? Grote jongens als BMW en Tesla roepen de hulp in van industrial sounddesigners die speciale soundscapes maken met behulp van synthesizers en gesamplede motorklanken. Een soort ringtones, maar dan in het groot. Alle kans dat de vette BMW i8 die je straks hoort aankomen eigenlijk een Priusje blijkt met een illegaal gedownloade car-tone, dat zijn nu eenmaal de bijverschijnselen van dit soort ‘innovaties’.

Rode vlag

Maar nu even serieus, waar zijn we mee bezig? Begin vorige eeuw kwam de Engelse autoindustrie vrijwel tot stilstand toen het wettelijk verplicht werd om voor iedere automobiel iemand te voet met een rode vlag vooruit te sturen om argeloos voetvolk te waarschuwen. Moeten we die kant weer op? Of gaan we stoppen met onze luie achteloosheid af te wentelen op technologie en gewoon weer gebruik maken van onze eigen zintuigen?

Begin bijvoorbeeld eens met die doppen uit je oren te trekken en naar je omgeving te luisteren, de meeste voetgangers horen namelijk de luidruchtigste auto niet eens aankomen. En als je die telefoon eens in je kontzak stopt dan zie je die geluidloze, door het rood rijdende fietser misschien aankomen vóórdat hij op het zebrapad in je knieholtes duikt. En voor de tegenpartij: kijk eens naar borden, stoplichten en haaientanden in plaats van je navigatiescherm, of naar je snelheidsmeter in plaats van Flitsmeister. O ja, en ook op je achteruitrijkcamera kun je een blindengeleidestok heel goed onderscheiden van de geprojecteerde geleidelijnen.

Pak voor de verandering eens je eigen verantwoordelijkheid als weggebruiker, dan hebben autofabrikanten misschien de tijd en gelegenheid om eens na te denken over oplossingen voor de écht problematische gevallen, zoals mensen met een visuele beperking. En laten wij dan vooral de stilte omarmen, in het verkeer, op het water en in de lucht.

Voor wat betreft het vliegverkeer zie ik overigens de bui al hangen: als vliegtuigen ook stiller gaan worden, hoe weten de omwonenden van vliegvelden dan wanneer ze moeten klagen?

* Laatste revisie op 2 juni 2020 door Redactie AC

Yvette G. Smith
Laatste berichten van Yvette G. Smith (alles zien)
15 x, 1 va (291023)

3 Comments

  1. Prima geschreven en inhoudelijk ook goed stuk. Maar erg jammer van die uitsmijter: je zet mensen die klagen over geluidsoverlast van vliegtuigen nu weg als mensen die klagen óm het klagen. Maar misschien zie je die mensen ook wel zo. Ik denk echter dat een hoop mensen serieus overlast hebben. Hoewel de laatste maanden even een stuk minder 😉

    Avatar Van Edwins EdwinS
  2. Het ”normale” achtergrondlawaai (buiten corona tijd) in de stad is hoog.
    Het probleem dat stille elektrische auto’s te weinig geluid maken zodat ze niet worden opgemerkt is voorlopig een verhoudingsprobleem. Lawaai van verbrandingsmotor verkeer overstemt alle zwakkere geluiden. Ik ben optimist, ik hoop dat de ontwikkeling van het stadsverkeer snel en gestadig doorzet met stille elektrische voertuigen. Dan zakt het ”achtergrondlawaai” zodanig dat ons (verdoofde) gehoor weer scherp wordt en we zo’n elektrisch voertuig ook kunnen horen zonder synthesizergeluid dmv luidsprekers, misschien horen we dan ook de vogels weer.

    Avatar Van John Zwart John Zwart

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.