Fietsers die vanaf de Weteringlaan de Stadhouderskade over willen steken richting Ferdinand Bolstraat worden sinds kort voor de kruising met een rode LED-strip in het wegdek gewaarschuwd dat het verkeerslicht voor hen op rood staat. Een stukje innovatief en out-of-the-box denken van de eerste orde en bovendien een slimme toepassing van de nieuwste technieken op het gebied van elektronica en verlichting. Maar zijn we nou écht van de ratten besnuffeld?
In Nederland worden we van de wieg tot het graf verzorgd, betutteld en gepamperd. In Nederland staan er waarschuwingsborden om waarschuwingsborden aan te kondigen, staat op pindakaaspotten dat er sporen van pinda’s in kunnen zitten en wordt er voor fietsers die te beroerd zijn om te kijken of hun verkeerslicht misschien op rood staat een extra voorziening in de weg aangelegd, want stel je voor ze die boodschap missen!
Darwin
De trots waarmee de gemeente dit experiment aankondigde vind ik op z’n zachts gezegd lastig te begrijpen. Het enige wat ik kan waarderen is dat ze in ieder geval niet aanvoeren dat de rode LED-strip speciaal is aangelegd zodat fietsers niet van hun smartphone hoeven op te kijken. In Bodegraven, waar de lichtsabel van Darth Vader voor het eerst in het wegdek werd ingegraven, werd dat argument namelijk schaamteloos gebruikt.
Mijn eerste gedachte: als we nu gewoon Darwin eens z’n werk laten doen? Als we deze fietsers nou eens simpelweg de wrange vruchten van hun eigen, stompzinnige eigenwijsheid laten oogsten? Wat nou als ze van de revalidatiearts te horen krijgen dat de verzekering alleen de eerste 16 sessies fysiotherapie vergoed krijgen? Te bot? Te hardvochtig? Misschien wel, maar zoals gezegd: het was mijn eerste gedachte. En dan mag dat, laat iedereen de gevolgen dragen van hun eigen domme achteloosheid.
Aansprakelijkheid
Aan deze misschien niet heel sympathieke, maar wel verleidelijke gedachte hangt één groot bezwaar, in de vorm van artikel 185 van de Wegenverkeerswet die de aansprakelijkheidsverhouding regelt tussen “sterke” en “zwakke” verkeersdeelnemers; bij een aanrijding van een motorrijtuig met een niet-motorrijtuig ligt de aansprakelijkheid voor de schade altijd bij de bestuurder van het motorrijtuig. Kortom, rij je een fietser tegen de grond, dan mag jij dokken, ook als deze met iPhone en al door het rood heen jakkert. Alleen als er sprake is van overmacht, bijvoorbeeld omdat de tegenpartij een totaal onwaarschijnlijke of onverwachte stunt uithaalt, is deze regel niet van toepassing. Een Amsterdamse fietser die in Amsterdam door een Amsterdams rood stoplicht rijdt: onwaarschijnlijk? Onverwacht? Gast, wat denk je zelf..?
Onkwetsbaar
Fietsers krijgen in Amsterdam totaal geen tegengas in hun anarchie. Sterker nog, ze worden aan alle kanten in de watten gelegd met dit soort maatregelen, waardoor de prikkel om het beter te doen volledig ontbreekt. En waarom zouden ze ook? Als het mis gaat krijgen ze toch altijd gelijk, hetgeen ze kennelijk een gevoel van onkwetsbaarheid geeft dat zelfs in de ambulance (betaald door de tegenpartij) niet lijkt te verdwijnen.
Volgens de gemeente is de LED-strip een experiment. Of dat ook betekent dat er een einde aan zit is nog de vraag, men zou er namelijk wel eens rechten aan gaan kunnen ontlenen. Weghalen zou betekenen dat er een héél groot bord geplaatst zou moeten gaan worden dat deze markering niet meer werkt en dat fietsers geacht worden zélf omhoog naar het rode licht te kijken. Anders zou de gemeente wel eens een paar fikse claims kunnen verwachten. Want als er iets te halen valt wordt zelfs de grootste anarchist ineens een verstokt fan van het Nederlands rechtssysteem.
* Laatste revisie op 15 juni 2021 door Redactie AC
En alweer zo’n lekker eenzijdig, generalistisch en populistisch anti-fiets(er) stuk. Het houdt de laatste tijd bepaald niet over bij Amsterdam Centraal. Denk dat het tijd wordt dit blog maar eens uit mijn bookmarks te verwijderen. Jammer, las hier vele jaren met plezier intelligente(re) bijdragen dan dit soort gezwatel…
Je zou er ook voor kunnen kiezen om die andere kant eens te belichten…
Als bewezen is dat ze op hun smartphone tuurden terwijl de ‘lichtstrip’ op rood staat, ben ik er voor dat ze pas ná de 20e behandeling fysiotherapie betaald krijgen, dat is wettelijk geregeld bij de basisverzekering, toch?
En inderdaad is het merendeel van de Amsterdamse fietsers totaal ‘de weg kwijt’ door gebruik van de smartphone (sic!). Dat wil niet zeggen dat de automobilist vanaf nu vrijuit gaat, het aantal ‘foute’ bellers is inmiddels niet meer te tellen.
Simpele les: smartphone in het verkeer gewoon uit, op straffe van ontzegging rijbewijs/ fiets etc.
Simpel toch? (en de wereld word er ook nog vriendelijker van!)
En ik was vergeten te zeggen dat ik tot 14 jaar geleden altijd in Amsterdam woonde, geen rijbewijs heb, en altijd de fiets gebruik. (en geen smartphone heb!)
En 66 ben. En nog regelmatig in Amsterdam fiets met een NS fiets. En het verkeer werkelijk een ramp is, bijna te gevaarlijk voor een ‘normale’ fietser die uit nostalgie even door zijn oude buurt fietst (de Pijp en omgeving). Belaagd door zowel fietsers (met smartphones) als (bellende) automobilisten, en soms, op de Stadhouderskade ook door buitenlandse vrachtwagenchauffeurs die de weg kwijt zijn.
Maar het blijft een aantrekkelijke stad, Amsterdam.
Weesperzijde? Last van de hitte zeker?
Autocorrect van Aliexpress… Weteringschans natuurlijk…
Je kunt de Stadhouderskade, vanaf de Weteringschans/ Vijzelgracht slechts oversteken naar de Bol. Je kunt ook rechtsaf, de Kade op, linksaf is wat lastiger(was?). Het is al 20 jaar een vreselijk kruispunt voor de fietser. Ambtenaren hebben al eeuwen zitten slapen, net als de Raad (in het verleden de Deelraad). Ik woonde vanaf 1975 in de Pijp, ik kan de bossen bloemen niet meer tellen van de dodelijke slachtoffers die er op deze kruising vielen!
Automobilisten vinden nog steeds dat rood = doorijden en fietsers vertrouwen op de ‘coulance’ van de automobilist. Dat is tevergeefs: de automobilist is ‘Baas in eigen Auto’, dus king of the road. Tid om deze kruising volledig af te sluiten: een vrije fietsbaan vanaf de Weteringschans tot in de Ferdinand Bol. De auto moet wederom het onderspit delven: een ‘knip’ in de Stadhouderskade. Simpel toch?
Ik heb in de loop der tijd meerdere schoenzolen versleten in deze buurt, inclusief deze kruising. Die is overigen al een aantal malen aangepast, maar het is kennelijk niet voldoende.
Hoe ingewikkeld ook, hij is uitstekend te regelen en te berijden, mits de verkeersdeelnemers zich enigszins aan de regels houden, op z’n minst voor wat betreft de verkeerslichten. Dat gebeurt dus niet en dat geldt niet alleen voor fietsers, maar net zo goed voor automobilisten, voetgangers en af en toe een tram.
Dan kun je gaan lopen miepen dat de fietsers weer de schuld krijgen, maar wie een half uurtje op de kruising gaat staan zal vanzelf moeten beamen dat deze groep oververtegenwoordigd is in de totale populatie van roodlichtrijders. Dat kun je niet aanpakken met meer, grotere of anders geplaatste verkeerslichten, je zult het gedrag moeten veranderen door er gevolgen aan te verbinden. Maar goed, over handhaving hoeven we het hier niet te hebben, dat kunnen we wel schudden.
Bart, voor wat betreft het afsluiten voor auto’s en een ‘knip’ in de Stadhouderskade: je woont niet meer in Amsterdam?
Sorry voor de late beantwoording: nee, ik woon gelukkig niet meer in Amsterdam, maar ben nog wel betrokken bij de wijk waar ik mijn hele jeugd en verdere leven gewoond en geleefd heb. Ook ik heb vele schoenen versleten rond de Stadhouderskade, maar een kruispunt zoals met de FBol is niet op te lossen met wat stoplichten. Of een tunnel voor het snelle verkeer of een ‘knip’, dat heb ik ooit aan de toenmalige Deelraad al in de jaren ’80 proberen duidelijk te maken. Dat je als ambtenaar wat geprikkeld bent door mijn reactie is te begrijpen, maar rigoreuze maatregelen zijn nu eenmaal vaak het beste.
Zolang de Stadhouderskade niet verregaand ‘autoluw’ is geworden, zal het altijd een ‘weg des doods’ voor het fietsverkeer richting Fbol zijn, en andersom.
En laat ik duidelijk zijn: een paar weken geleden was ik bij van Beek (op de Stadhouderskade) vlak bij de Bol, en wat ik daar allemaal aan ‘grofstoffelijk werkverkeer’ voorbij zag denderen… Daar zou je als eenzame fietser maar tussen zitten…
Als fanatiek fietser lijkt het me geen slecht idee om artikel 185 aan te passen. Tevens wil ik pleiten voor het afschaffen van de helmplicht voor scooters. Ook hier het Darwin principe toepassen. Een ander productief idee is het ontwerpen van een verkeersbord dat het verschil tussen de linker- en de rechte hand uitlegt en de relatie tussen links en rechts en de voorrangsregels. Is een opgave, maar zou toch mogelijk moeten zijn.
Verhuur van fietsen aan toeristen volledig verbieden. Hotels die fietsen aan gasten aanbieden per direct sluiten en verbouwen tot woningen. Er is nog toekomst.
Als je iedereen doodschiet is het probleem ook opgelost…