Ennuh Frenkhaus

Vanmorgen heb ik mij in tramlijn 17 mateloos zitten ergeren aan de automatische halte-afroep. Niet dat ik mij er voor die tijd niet aan ergerde, maar kennelijk zijn sommige irritaties cumulatief: als een bepaalde drempelwaarde wordt bereikt, dan móet het er uit!

In vroeger tijden werden de haltes afgeroepen door de trambestuurder zelf, vaak ook gevolgd door een kleine opsomming van de toeristische attracties in de omgeving. Kennelijk vond de bovenleiding van het GVB dat het onwenselijk was dat sommige bestuurders daar een eigen One Man Show van maakten. Sindsdien worden de haltes digitaal afgeroepen door een neutrale, vermoedelijk roomblanke veertiger met vierkante kaken en een licht feminiene inslag. En dat geeft dan onder andere het volgende resultaat: “Westermarkt… Ho-mo mo-nu-ment… Anne Frankhuis…” En dan, na een kleine denkpauze een aanstellerig “Ennuh Frenkhaus..!”
Dat dus! In godsnaam waarom?

Verstaanbaar

Nederlanders kunnen zich in het buitenland doorgaans goed verstaanbaar maken. De meesten van ons spreken behoorlijk Engels, een flinke handvol Duits lukt meestal ook nog wel en een eenvoudig praatje in het Frans zit er ook nog wel in. We jatten bij de Griek een paar papieren placemats om te leren wanneer we “kalimera” of “kalispera” moeten zeggen, met de baas van de Thaise tent oefenen we de uitspraak van “sawatdie khrap” en een biertje bestellen op de Spaanse camping is nooit een probleem.

Buitenlandse toeristen lijken in een soort vegetatieve staat weg te zakken op het moment dat ze in Amsterdam het Centraal Station uitlopen: schuin naar links de wallen op en de dealers stoppen vanzelf een jointje in je mond en een zakje paddo’s in je jaszak. Iedere vorm van communicatie die niet in de eigen taal of in het Engels wordt aangeboden wordt steevast beantwoord met een wezenloos “huh..?” En als er geen keiharde afspraken worden gemaakt over wanneer de conducteur ze aan hun mouwen trekt rijden ze rustig de hele dag rondjes in dezelfde tram, zich ongetwijfeld verbazend over de enorme uitgestrektheid van het Amsterdamse grondgebied.

Respect

Toch gaat het er bij mij niet in dat het gemiddelde toeristenbrein, mits niet te zeer door middelengebruik gedementeerd, niet in staat is om een naam te herkennen die nèt iets anders wordt uitgesproken dan de eigen programmering aangeeft. Zo veel verschillen Anne Frank en Ennuh Frenk nou ook niet van elkaar, net zo min als het Rijksmuseum en de Raaiksmuziejum.

Het Anne Frankhuis is geen attractiepark en Anne Frank al helemaal geen Mickey Mouse. Wie een beetje respect kan opbrengen voor de betekenis van het Anne Frankhuis binnen het Nederlands, nee Europees erfgoed en de betekenis daarbinnen, neemt de moeite om de naam op de juiste wijze uit te spreken en niet te verhaspelen tot iets dat in de eigen taal lekker bekt.

Kortom, snoer die elektrische playboy de mond en laat de bestuurders of conducteurs weer lekker zelf de haltes en bezienswaardigheden afroepen. Ik weet zeker dat ook Anne Frank geoordeeld zou hebben dat plat-Amsterdams ruim binnen de marges valt.

* Laatste revisie op 25 januari 2020 door Redactie AC