Weer gedoe met Omgevingsdienst. Maandag is laatste dag om bezwaar te maken tegen vergunning. De Omgevingsdienst vertikt het om stukken te geven en gaat voor maximaal uitstel van Wob-behandeling. Daardoor verstrijkt de bezwaartermijn van 6 weken, zonder dat we ook maar iets weten of iets kunnen doen.
Veel Amsterdammers maken dit mee als ze vragen hebben bij bouwactiviteiten, woningonttrekkingen, horecavergunningen, evenementen en nieuwe hotels in hun buurt. Soms worden vergunningaanvragen klakkeloos van rechtswege verleend door ze lang te laten liggen. Steevast trekt de burger aan het kortste einde onder al het juridische geweld als je al ontvankelijk wordt verklaard.
In een brief aan de Amsterdamse gemeenteraad presenteert een groep Amsterdammers hun beeld over het onrecht dat burgers ervaren door systeemfouten in de juridische besluiten en procedures van de gemeente. De juridische functie van de stad is ziek, doodziek. Burgemeester Halsema is verantwoordelijke voor de juridische functie.
Juridische functie van de stad
De ‘juridische functie’ behelst de volgende onderdelen:
- het nemen van besluiten over aanvragen voor vergunningen en besluiten in de leefomgeving.
- de behandeling van klachten en bezwaarschriften, binnen de gemeente en verder in de rechtszaal.
- de transparantie van bestuur, om voor burgers en belangstellenden inzicht te geven wat er achter besluiten zit.
Ervaringen van burgers
De ervaringen van burgers staan in een nota ‘Bouwstenen voor transformatie van de juridische functie’. In de beleving van de bewoners gaat het formalistisch, enkel marginaal toetsend en het bezwaarproces is meestal gericht op de weg naar de doofpot. Er is en diepe kloof tussen de beloofde openheid en de praktijk. Veel blijft geheim, documenten worden niet eenvoudig op aanvraag verstrekt en bij Wob-procedures worden de wettelijke tijdslimieten zo ver overschreden, dat je als belanghebbende geen stappen meer kan nemen.
Begin mei is de nota al aan de burgemeester aangeboden, maar de burgemeester wil de nota niet naar de gemeenteraad sturen. Daarom hebben de opstellers een raadsadres ingediend.
Wat moet er verbeteren?
Enkele punten die de burgers belangrijk vinden bij het verbeteren van de juridische functie in de stad:
- Beoordeel aanvragen voor verbouwing, evenement, vakantieverhuur, woningonttrekking of horeca niet marginaal en enkel van achter het bureau. Ga kijken, zorg dat er overleg plaatsvindt met alle betrokkenen, zorg dat ook privaatrechtelijke voorwaarden zijn vervuld (burenrecht, erfpachtvooorwaarden, toestemming VVE), weeg evenwichtig alle belangen af en eerbiedig de wettelijk gewaarborgde rechten van omwonenden.
- Naast juridische en economische aspecten zouden menselijke, morele en beleidsmatige overwegingen minstens zo bepalend moeten zijn. Nu worden aanvragen vaak niet afgewezen, omdat enkel marginaal juridisch wordt getoetst: komt de gemeente hiermee weg bij de rechter?
- In geval van klachten of bezwaren: ga eerst eens praten en kijken. De bezwaarprocedure moet leiden tot een integrale bestuurlijke en beleidsmatige heroverweging van het besluit. Dat vraagt om onafhankelijke externe leden in bezwaarcommissies (zoals dat ook in andere gemeenten gebeurt).
- Handhaven van beslistermijnen en publicatieverplichtingen, van gestelde voorwaarden bij vergunningen, van wettelijke inspraakrechten, van de beloofde transparantie van overheidsinformatie. Dit zou vanzelfsprekend moeten zijn, maar is het helaas niet.
De initiatiefnemers van de nota zijn vastberaden om dit onderdeel van de democratische rechtsstaat hoog op de agenda te houden. Ze hebben hun hoop op burgemeester Halsema gevestigd, omdat zij bekend staat om haar inzet voor het recht van burgers. We wachten af…
* Laatste revisie op 28 juni 2021 door Redactie AC